Leśnictwo

Gmina Dobroszyce charakteryzuje się znacznym zalesieniem. Lasy i grunty leśne stanowią 44,73 % powierzchni gminy, to jest 5903,0 ha. Jest to wskaźnik wyższy od średniej dla powiatu oleśnickiego – 31,89 % oraz dla województwa dolnośląskiego – 30,34 %.

Źródło: Obliczenia własne na podstawie GUS 2011 

Lasami znajdującymi się na terenie gminy Dobroszyce zarządzają Nadleśnictwa: Milicz (północna część gminy – 92,06 ha obszarów leśnych) i Oleśnica Śląska (pozostała część gminy – 5710,33 ha), należące do Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych we Wrocławiu. Rejon gminy nadzorują Leśnictwa: Bukowinka (Nadleśnictwo Milicz) oraz Bartków, Dąbrowa, Grochowo, Malerzów, Miodary, Sosnówka, Strzelce, Szczodre, Zalesie i Zamek Myśliwski (Nadleśnictwo Oleśnica Śląska). W 2010 roku ogólna powierzchnia lasów i gruntów leśnych na terenie gminy Dobroszyce wynosiła 5903 ha, w tym samych lasów 5738,6 ha. Z ogółu gruntów leśnych we władaniu publicznym znajdowało się 5812 ha (98,46 %), a w rękach prywatnych pozostawało 91 ha (1,54 %). Spośród lasów publicznych własnością Skarbu Państwa było 5809 ha (99,95 %) gruntów leśnych, z czego 5798 ha w zarządzie Lasów Państwowych, zaś własnością gminy były 3 ha gruntów leśnych (0,05 %). Na terenie gminy Dobroszyce udział lasów pozostających w rękach prywatnych jak i będących własnością komunalną jest najniższy w porównaniu ze wskaźnikami charakteryzującymi powiat oleśnicki i województwo dolnośląskie.

 Źródło: Obliczenia własne na podstawie GUS 2011.

Podobnie jak w całym kraju oraz województwie dolnośląskim dzisiejszy las na terenie gminy Dobroszyce posiada strukturę gatunkową korzystną z punktu widzenia zysków, ale niekorzystną z punktu widzenia optymalnego wykorzystania siedlisk i bioróżnorodności zespołów leśnych. Lasy o charakterze monokultur sosnowych i borów mieszanych zajmują na terenie gminy największą powierzchnie. Mają one najczęściej niewielką wartość przyrodniczą, gdyż są to przeważnie zbiorowiska wtórne ze sztucznie nasadzoną sosną. Jedynie niewielkie fragmenty lasów posiadają strukturę gatunkową korzystną z punktu widzenia optymalnego wykorzystania siedlisk i bioróżnorodności zespołów leśnych, a nie zysków. Innymi słowy nie są to lasy gospodarcze. Nadrzędność pozaprodukcyjnych funkcji lasu nad produkcją drewna pojawiło się i funkcjonuje od 1991 roku wraz z datą wejścia w życie „Ustawy o lasach”. Las gospodarczy bliższy wzorcowi lasu naturalnego jest bardziej odporny na działanie szkodliwych czynników.
Do najgroźniejszych z nich należą:

• cyklicznie pojawiające się susze;
• skażenie powietrza i gleb zanieczyszczeniami;
• gradacje szkodliwych owadów;
• odbiegająca od przepisów penetracja terenów leśnych przez ludzi;
• ewentualne zmiany struktury własnościowej lasów.

Nadleśnictwa: Milicz i Oleśnica Śląska charakteryzują się niewielkimi uszkodzeniami drzewostanów przez emisje przemysłowe. Wszystkie lasy w gminie Dobroszyce zaliczono do I strefy uszkodzeń (uszkodzenia słabe) przez oddziaływanie gazów i pyłów przemysłowych (czynniki antropogeniczne). Na kondycję lasów niekorzystnie oddziałują stałe czynniki (abiotyczne) kształtujące bilans wodny, takie jak deficyt opadów czy powtarzające się długotrwale susze podczas sezonu wegetacyjnego, prowadzące do obniżania się poziomu wód gruntowych. Natomiast zagrożenia biotyczne wywołują masowe pojawianie się szkodników owadzich (szczególnie owadów liściożernych w drzewostanach iglastych oraz szkodników wtórnych sosny i świerka), a także chorób infekcyjnych. Degradację lasów ze względu na oddziaływanie czynników antropogenicznych, abiotycznych i biotycznych ocenia się tu jako słabą, w skali: słabe – średnie – silne. Uwzględnienie w gospodarce leśnej ekologicznych i społecznych funkcji lasu, określanych jako pozaprodukcyjne, znalazło wyraz między innymi w wyróżnieniu lasów o charakterze ochronnym. Na terenie gminy Dobroszyce zlokalizowane są one we wschodniej części gminy (na północ od miejscowości Kolonia Strzelce i na północ od wsi Miodary). Są to lasy glebochronne i wodochronne. Mają one za zadanie chronić tereny źródliskowe cieków powierzchniowych oraz siedliska wilgotne. Wpływają zasadniczo na retencję wód gruntowych, utrzymując je na względnie stałym poziomie. Dodatkowo w północnej części gminy (na zachód od wsi Białe Błoto) znajduje się obszar ostoi zwierząt. Stosunkowo niewielkie powierzchnie objęte funkcją ochronną w gminie Dobroszyce to wynik głównie dobrego stanu zdrowotnego lasów. Generalnie kompleksy leśne uznane jako lasy ochronne to przede wszystkim lasy: wodochronne, glebochronne, ostoje zwierząt oraz lasy masowego wypoczynku. Cenne pod względem przyrodniczym są lasy nasienne wyłączone z pozyskiwania drewna, zajęte przez starodrzew i służące do pozyskiwania nasion z drzew stojących. W lasach ochronnych prowadzi się gospodarkę leśną zapewniającą utrzymanie spełnianych funkcji ochronnych. Istnienie takich form ochronnych na terenie lasów położonych w granicach gminy Dobroszyce w zasadniczy sposób wpływa na możliwości ich wykorzystywania dla celów rekreacyjnych. Racjonalna gospodarka leśna zapewnia: ochronę gleb i terenów szczególnie narażonych na zniszczenie lub uszkodzenie oraz ochronę wód powierzchniowych i głębinowych. Właściwa gospodarka leśna pozwala miejscowym lasom na spełnianie różnych funkcji, które można podzielić na dwie podstawowe grupy: funkcja produkcyjna i pozaprodukcyjna. Funkcje produkcyjne (gospodarcze) lasu polegają na zdolności do produkcji biomasy i ciągłego powtarzania tego procesu, co umożliwia trwałe użytkowanie drewna i surowców niedrzewnych pozyskiwanych z lasu, w tym użytków gospodarki łowieckiej. Do funkcji pozaprodukcyjnych zaliczyć należy: funkcje ekologiczne i społeczne. Funkcje ekologiczne wyrażają się między innymi korzystnym wpływem lasów na kształtowanie: klimatu, atmosfery, regulacji obiegu wody w przyrodzie, ochronę gleb przed erozją i krajobrazu przed stepowieniem, zachowanie potencjału biologicznego (różnorodność gatunków i ekosystemów) i różnorodności krajobrazu. Funkcje społeczne lasu kształtują głównie korzystne warunki zdrowotne, rekreacyjne, turystyczne i edukacyjne dla społeczeństwa. Dlatego też zagospodarowanie tych lasów winno mieć na celu trwałość utrzymania drzewostanu z zachowaniem w nich walorów estetyczno – krajobrazowych.

Reasumując kompleksy leśne gminy to obszary wielofunkcyjne, gdzie nakładają się różne funkcje, ograniczenia i trendy rozwojowe. Są to:

• produkcja leśna w ramach gospodarki zasobami przez poszczególne Nadleśnictwa;
• funkcja ekologiczno – ochronna związana z ochroną zasobów leśnych oraz wartości przyrodniczych danego obszaru, zwłaszcza w granicach obszarów chronionych w myśl ustawy o ochronie przyrody;
• funkcja rekreacyjna.

Działalność produkcyjna

Aktualnie na terenie gminy Dobroszyce działalność górnicza związana jest z wydobyciem gazu ziemnego oraz kruszywa naturalnego. Złoża gazu są eksploatowane przez Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA w Warszawie, Zielonogórski Zakład Górnictwa Nafty i Gazu, na podstawie koncesji wydanych przez Ministra Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Ze złoża „Czeszów” gaz eksploatuje się od 1973 roku w oparciu o koncesje ważną do 2018 roku. Posiada ono obszar i teren górniczy o powierzchni 1873 ha. Eksploatacja prowadzona jest siedmioma otworami. Całkowita zdolność wydobywcza kopalni wynosi 4000 m³/h. Gaz wydobywany jest samoczynnie, a następnie poddawany oczyszczeniu z zanieczyszczeń pyłowych i osuszeniu w ośrodku górniczym „Czeszów”(poza terenem gminy). Oddzielone wody złożowe zgromadzone są w zbiornikach powierzchniowych, a następnie wtłaczane ponownie do górotworu. Kopalnia „Czeszów” produkuje gaz na potrzeby własne oraz podziemnego magazynu gazu „Wierzchowice".

Eksploatację na złożu „Strzelce” wykonuje „Interfarma” sp. z o.o. z Wrocławia. Dla złoża ustanowiono obszar (4,05 ha) i teren (6,23 ha) górniczy, a koncesja na wydobycie kopaliny ważna jest do 18.01.2014 roku. Eksploatacja prowadzona jest dwoma poziomami. Poziom górny, suchy, przy pomocy ładowarki jednonaczyniowej – jako maszyny do urabiania i załadunku kruszywa na samochody. Poziom dolny, zawodniony, przy pomocy koparki chwytakowej. Kruszywo z poziomu suchego nie jest uszlachetniane, natomiast z poziomu zawodnionego poddawane jest procesowi domywania i sortowania w mobilnej linii technologicznej do produkcji kruszywa. Kruszywo wysortowane o różnych frakcjach (0 – 2 mm, 2 – 8 mm, 8 – 16 mm, 16 – 31 mm i powyżej 32 mm) składowane jest pod zsypami poszczególnych taśmociągów w pobliżu linii technologicznej lub ładowane bezpośrednio na podstawione samochody. Wyrobisko zajmuje powierzchnię około 2 ha, w tym basen wodny 0,5 ha. Wysokość poziomu suchego to 2 – 2,5 m, a głębokość basenu to około 4 m. Od 1997 roku do wygaśnięcia koncesji (10.07.2002 roku) Przedsiębiorstwo Transportu Samochodowego „Transped” w Oleśnicy prowadziło wydobycie na złożu „Sadków – Transped”. Eksploatację prowadzono jednocześnie w trzech udokumentowanych polach jednym poziomem. Skarpy wyrobisk nie przekraczają wysokości 4 m. Firma „Vectro”, która jest właścicielem złoża „Strzelce I” posiadała koncesję na eksploatację kruszywa ważną do 25.06.2006 roku. Na jej podstawie ustanowiono dla złoża obszar (13,29 ha) i teren (24,98 ha) górniczy. Eksploatacji nie rozpoczęto. Na terenie byłego złoża „Złotów” znajduje się wyrobisko po eksploatacji kruszywa. W jego obrębie nie przeprowadzono rekultywacji. Obecnie można tu zaobserwować stopniowe zarastanie terenu młodym drzewostanem. Obecnie na terenie gminy Dobroszyce występują następujące tereny i obszary górnicze:

Obszar górniczy „Czeszów”:

• Powierzchnia terenu i obszaru górniczego: 18734975 m²;
• Kopalina: gaz ziemny;
• Decyzja nr PP – V/29/89/pf (zarządzenie Nr 35) z dnia 13 stycznia 1989 roku wydana przez Ministra Przemysłu;
• Data wydania koncesji: 21 czerwca 1993 roku.

Obszar górniczy „Strzelce I A”:

• Powierzchnia obszaru górniczego: 111656 m²;
• Powierzchnia terenu górniczego: 137095 m²;
• Kopalina: kruszywa naturalne;
• Decyzja nr 31/ 2005 wydana przez Wojewodę Dolnośląskiego;
• Data decyzji: 17 listopada 2005 roku;
• Termin ważności: 31 grudnia 2010 roku.

Obszar górniczy „Strzelce III”:

• Powierzchnia obszaru górniczego: 262050 m²;
• Powierzchnia terenu górniczego: 290324 m².
• Kopalina: kruszywa naturalne;
• Decyzja nr 29/2009 wydana przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego;
• Data decyzji: 8 lica 2009 roku;
• Termin ważności: 19 maja 2035 roku.

Obszar górniczy „Nowica”:

• Powierzchnia obszaru górniczego: 180424,5 m²;
• Powierzchnia terenu górniczego: 182817,6 m²;
• Kopalina: kruszywa naturalne;
• Decyzja nr 2/E/2009 wydana przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego;
• Data decyzji: 4 marca 2010 roku;
• Termin ważności: 4 marca 2015 roku.

Obszar górniczy „Strzelce Zachód”:

• Powierzchnia obszaru i terenu górniczego: 76809 m²;
• Kopalina: kruszywa naturalne;
• Decyzja nr 24/E/2009 wydana przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego;
• Data decyzji: 22 grudnia 2010 roku;
• Termin ważności: 31 grudnia 2030 roku.

Obszar górniczy „Strzelce Kolonia”:

• Powierzchnia obszaru górniczego: 275410 m²;
• Powierzchnia terenu górniczego: 332837 m².
• Kopalina: kruszywa naturalne;
• Decyzja nr 14/E/2011 wydana przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego;
• Data decyzji: 21 lipca 2011 roku;
• Termin ważności: 21 lipca 2021 roku.

Dzięki dużej powierzchni użytków rolnych i leśnych w strukturze zagospodarowania terenu gospodarka gminy Dobroszyce nadal silnie związana jest z sektorem rolniczym. Jednakże prężnie zaczyna rozwijać się tu sektor produkcyjny, czego wyrazem są inwestycje podmiotów, zatrudniających w kilku przypadkach minimum kilkudziesięciu pracowników. Natomiast działalności produkcyjne w postaci niewielkich zakładów (głównie przemysł drzewny, a także: budownictwo, przetwórstwo przemysłowe, rzemiosło produkcyjne) pełnią jedynie miejscowości: Dobroszyce, Dobrzeń, Strzelce i Łuczyna.

Do największych zakładów przemysłowych na terenie gminy należą:

• GRUPA G3 sp. j. ul. Fabryczna 16, Dobroszyce – produkcja drewna budowlanego i desek;
• Tartak Dobroszyce, Bogdan Żuraw, ul. Lipowa 11, Dobroszyce – produkcja wyrobów tartacznych, stolarskich, ciesielskich, produkcja mebli;
• PENNY sp. z o.o., ul. Trzebnicka 20, Dobroszyce – produkcja narzędzi do obróbki drewna;
• Stolarstwo Ogólne Zygmunt Maleszka, ul. 3 Maja 17, Dobroszyce – produkcja mebli, stolarka budowlana;
• Fabryka cukiernicza SMET CHOCOLATES POLAND sp. z o.o., ul. Lipowa 1, Dobroszyce – produkcja figurek z czekolady, dodatki czekoladowe;
• Fundacja „Partnerstwo Jadwiga”, ul. Woj. Polskiego 25, Dobroszyce – produkcja kosmetyków;
• P.W. AGRO-MET s.c., Nowosiedlice 28, produkcja elementów metalowych dla zaopatrzenia rolnictwa.

Generalnie na koniec 2009 roku na terenie gminy funkcjonowały 53 podmioty przemysłowe, z czego 48 zajmowało się przetwórstwem przemysłowym. Budownictwo reprezentowało 86 podmiotów. Zdecydowana większość z nich to niewielkie zakłady, zatrudniające kilka – kilkanaście osób, zajmujące się rzemiosłemprodukcyjnym. W 2009 roku liczba pracujących31 w przemyśle i budownictwie na terenie gminy wynosiła 286 osób. Oznacza to, że na 1000 osób w wieku produkcyjnym zaledwie 70 pracowało w przemyśle bądź budownictwie. Szansą na dalszy rozwój aktywności gospodarczych na terenie gminy Dobroszyce związanych z sektorem przemysłowym jest miejscowa baza surowcowa (np.: kopaliny budowlane i drewno), a także bezpośrednie położenie przy głównych szlakach komunikacyjnych południowo – zachodniej Polski. Obecnie cena 1 m² terenu przeznaczonego pod działalności gospodarcze wynosi od około 100 do 120 złotych. Jej konkretna wysokość uzależniona jest od lokalizacji i stopnia uzbrojenia terenu w infrastrukturę techniczną. W północno – wschodniej części Dobroszyc zlokalizowana jest strefa aktywności gospodarczej o powierzchni 46 ha przeznaczona pod przemysł i składy, na którą składają się grunty: Gminy Dobroszyce, Starostwa Powiatowego jak i prywatne. Ogółem obecne rezerwy lokalizacyjne wyznaczone w Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego pod tereny przemysłowo – składowe wynoszą około 200 ha, z czego: 136 ha w Dobroszycach, 18 ha w Nowicy, 15 ha w Strzelcach, 13 ha w Nowosiedlicach i 1 ha w Sadkowie. Na terenie gminy obszary predysponowane do rozwoju funkcji produkcyjnych zlokalizowane są praktycznie tylko w jej centralnej i południowej części. Wynika to przede wszystkim z fizjografii terenu, a także związanej z nią obecnością cennych przyrodniczo obszarów chronionych, obejmujących praktycznie całą północną i wschodnią część gminy. Funkcję produkcyjną jako rozwojową przypisać można przede wszystkim miejscowościom: Dobroszyce, Dobra, Dobrzeń, Nowica, Nowosiedlice i Strzelce. Rozwój działalności produkcyjnych w skali odpowiedniej dla oferowanej podaży wymagać będzie wprowadzenia inwestycji zewnętrznych. Ułatwieniem może być fakt, że Gmina posiada uchwalone miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego na tereny przeznaczone pod aktywności gospodarcze. Generalnie na wyżej wymienionych obszarach oczekuje się rozwoju nowoczesnych i zaawansowanych technologicznie inwestycji. Potencjalny sektor produkcyjny, najlepiej w postaci zakładów drobnej wytwórczości, nie może powodować strat w środowisku i powinien być podporządkowany obecnej ekologiczno – ochronnej funkcji obszaru. Dodatkowo podjęto uchwałę nr VII–24/2011 Rady Gminy Dobroszyce z dnia 27 maja 2011 roku w sprawie zwolnienia od podatku od nieruchomości dla przedsiębiorców realizujących nowe inwestycje na terenie Gminy Dobroszyce w ramach pomocy de minimis, do której ma zastosowanie Rozporządzenie Komisji Wspólnot Europejskich nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 roku w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 379 z dnia 28 grudnia 2006 roku). Zgodnie z § 2 i 3 uchwały Rady Gminy zwolnienie od podatku od nieruchomości dotyczy okresu nie dłuższego niż 5 lat i obejmuje budynki wybudowane zgodnie z przepisami ustawy Prawo budowlane, związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, będące własnością przedsiębiorcy, których budowa została zakończona po wejściu w życie niniejszej uchwały. Wysokość zwolnienia ustalono jako iloczyn kwoty podatku od nieruchomości za dany rok od budynków i wskaźnika procentowego wynoszącego w kolejnych latach: 100 % w pierwszym roku zwolnienia, 80 % w drugim, 70 % w trzecim, 60 % w czwartym i 50 % w piątym roku zwolnienia.